نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) (به انگلیسی: Chorionic Villus Sampling) از جمله تستهای قابل انجام در دوره بارداری است که میتوان آن را از مادر دریافت کرد. در جریان این تست از پرزهای جفتی جنین فرایند نمونه برداری انجام میشود و پس از انجام تستهای مختلف میتوان به برخی از اختلالهایی که پیش از تولد احتمال بروز آنها وجود دارد، پی برد.
مواردی چون سندرم داون و دیگر اختلالهای دیگر ژنتیکی که اصطلاحا به صورت مادرزادی صورت میگیرند، از طریق این روش قابل شناسایی هستند. با این حال انجام تست مذکور تنها در زمانی انجام میشود که پزشک متخصص به این نتیجه برسد که احتمال و ریسک بروز این بیماری در جنین وجود دارد. در غیر این صورت به صورت معمول انجام این تست انجام نخواهد شد.
این تست علاوه بر تشخیص سندروم داون توانایی شناسایی اختلالهای ژنتیکی دیگر نظیر تریزومی ۱۳ و ۱۸ را نیز دارد. سندروم های دیگری نظیر سندرم ناهنجاری مروموزم های جنسیتی نیز که با عنوان سندرم ترنر از آن یاد میشود میتواند از طریق تستهای مربوط به این نمونه گیری شناسایی شود.
در صورتی که در تستهای سه ماه اول پزشک متوجه اختلال های ویژه ای در جنین شود و احتمال بروز اختلالهای ژنتیکی نظیر سندرم داون و دیگر سندرم های یاد شده را بالا ببیند ممکن است انجام این تست را نیز توصیه کند تا اختلال های ژنتیکی پیش از تولد در سریع ترین زمان ممکن تشخیص داده شوند.
گفتنی است بسیاری از بیماریهای ژنتیکی و بیماریهای پیش از تولد و مادر زادی از طریق تست جفت قابل شناسایی است و میتوان از آن طریق پیش از تولد فرزند از سلامت آن به طور کامل آگاه شد.
فرایند انجام نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) به چه صورت است؟
انجام نمونه گیری از نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) فرایندی دشوار است و به همین دلیل نیز این تست به صورت عمومی و برای همه انجام نمیشود، همانطور که پیش از این نیز توضیح داده شد، تست یادشده تنها در صورتی انجام میشود که پرشک به ریسک بروز اختلالهای ژنتیکی مشکوک شده باشد و نیاز به نتایج این آزمایش برای اطمینان حاصل کردن از سلامت جنین داشته باشد.
فرایند انجام این تست به این صورت است که پزشک مربوطه، طی انجام مراحلی بسیار حساس سلول هایی را از روی جفت برمیدارد و اقدام به انجام تستهای تجزیه و تحلیل و تشخیص اختلالهای ژنتیکی از آن طریق میکند. این روش مشخصا از روی جفت انجام میشود تا از آن طریق بتوان اختلالهای ژنتیکی را تشخیص داد. در این تست، نمونه برداری به صورت مستقیم از جنین انجام نمیشود، بلکه از روی جفت آن انجام خواهد شد. این مسئله باعث میشود تا نمونه برداری از طریق این تست در زمینه سلامت خود جنین تاثیری نداشته باشد و جنین به همان صورت اولیه باقی بماند. گفتنی است که جفت از جمله بافتهای جدا از جنین است که از طریق بند ناف به جنین متصل شده است.
در جریان نمونه برداری این تست ممکن است جفت به مقدار بسیار کم آسیب ببیند که در روزهای آینده پس از انجام نمونه برداری جفت میتواند خود را ترمیم کند و دوباره به حالت عادی باز گردد.
با توجه به موارد بالا و همانطور که تا پیش از این نیز تاکید شد، تست یاد شده تنها در صورتی انجام میشود که احتمال بروز و ریسک اختلال های ژنتیکی و بیماریهای مادرزادی بالا باشد و پزشک احتمال مشکلات پیش از تولد را در جنین بالا ببیند. در غیر این صورت انجام این تست به صورت عرف و معمول الزامی نخواهد داشت.
آیا نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) باعث سقط جنین میشود؟
به طور کل نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) یکی از تست های نسبتا بی خطر برای تشخیص احتمالی اختلالهای ژنتیکی است. با این حال احتمال سقط جنین در جریان انجام نمونه گیری از آن طریق نیز وجود دارد. انجام فرایند نمونه گیری به صورتی است که ممکن است احتمال سقط جنین را با خود همراه داشته باشد. به طور معمول به افرادی که این آزمایش را انجام میدهند، احتمال بروز سقط جنین در جریان نمونه برداری را اعلام میکنند.
به طور معمول احتمال سقط جنین در جریان نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین بین یک تا دو درصد است و بروز این موضوع نیز غیرقابل پیش بینی خواهد بود. با این حال باید در نظر داشت که نمونه گیری به خودی خود عامل سقط احتمالی رخ داده سه روز پس از نمونه گیری نیست نیست و از طرف دیگر نیز در همان لحظه نمونه برداری ممکن است سقط جنین رخ ندهد. سلام جفت و جنین پس از نمونه برداری ممکن است تا ۱۰ روز پس از انجام فرایند این تست مشخص شود.
توضیحات فوق نشان میدهد که انجام فرایند نمونه برداری برای نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) بسیار حساس است و از همین رو بهتر است در مراکز حرفهای این فرایند انجام شود.