تشخیص بیماری‌های مقاربتی و روشهای درمانی آن

بیماری‌های مقاربتی (آمیزشی) STD به بیماری‌هایی  گفته می‌شود که از راه رابطه جنسی منتقل می‌گردند. این بیماری‌ها با نام‌های مقاربتی، آمیزشی عفونت مقاربتی (STI) یا بیماری وری‌دی (VD) هم شناخته می‌شوند که در میان مردان و زنان مشترک هستند، و علائم آنها نزد بیماران ممکن است متفاوت باشند.

تشخیص بیماری‌های مقاربتی (آمیزشی)

بیماری‌های مقاربتی علائم مشابهی را از خود نمایش می‌دهند، این‌ علائم برای کادر درمان می‌تواند ناکافی و شک برانگیزباشد. پس برای بررسی و اطمینان بیشتر، آزمایش‌هایی را درخواست خواهند کرد.

ناکافی بودن علائم بیماری که هنگام تماس جنسی منتقل می‌شود (و در برخی موارد هیچ نشانه بیماری دیده نمی‌شود). درخواست آزمایش STD را ناگزیر می‌کند. به یاد داشته باشید بیماری‌های آمیزشی، حتی اگر بدون علائم و خاموش هم باشند، خطرناک هستند، چون به صورت خاموش از بیمار ناقل به فرد سالم منتقل می‌شوند و مردم بسیاری را آلوده می‌کنند.

در همین راستا متخصص اورولوژی برای تشخیص زود هنگام این دسته از بیماری‌های آمیزشی، آزمایش ادرار، آزمایش خون یا بررسی ترشحات دستگاه تناسلی برای فرد ناقل را درخواست می‌دهد. گاهی در مراحل نخستین نشانه‌های بیماری آمیزشی با دیگر عفونت‌های ادراری نزد مردان و زنان به درستی تشخیص داده نمی‌شود.

آزمایش خون

برای بررسی وجود ویروس HIV (که در مراحل پیشرفته به آن ایدز می‌گویند) در بدن بیمار و مرحله دیررس بیماری سیفلیس، انجام آزمایش خون ناگزیر است.

آزمایش ادرار

برخی از عفونت‌هایی که با تماس جنسی منتقل می‌شوند، تنها با انجام آزمایش ادرار آشکار می‌شود.

بررسی ترشحات دستگاه تناسلی

اگر در ناحیه تناسلی زخمی هرچند کوچک باشد، بررسی ترشحات در آن ناحیه به یافتن عامل عفونت بیماری آمیزشی و درمان آن به پزشک کمک شایانی می‌کند.

برای تشخیص به موقع آن دسته بیماری‌های مقاربتی STD که بدون علامت هستند باید توصیه‌های زیر را جدی گرفت:

• افراد ۱۳ تا ۶۵ ساله باید دست‌کم یک بار در عمر خود آزمایش ابتلا به ایدز را انجام دهند.
• بهتر است زنان پیش از بارداری برای بیماری مانند سفلیس، هپاتیت ب، HIV و کلامیدیا آزمایش بدهند.
• تست پاپ اسمیر در زنان پس از ۲۱ سالگی و آزمایش HPV (زگیل تناسلی) پس از روابط جنسی می‌تواند در تشخیص بیماری های مقاربتی کمک کننده باشد.
• به زنانی که از نظر روابط جنسی فعال هستند و کم تر از 25 سال سن دارند، آزمایش برای تشخیص عفونت کلامیدیا سفارش می‌شود.
• برای افراد مبتلا به ویروس HIV، آزمایش برای عفونت‌های سفلیس، سوزاک، کلامیدیا سفارش می‌شود، زیرا خطر ابتلا به STI به طور هم‌زمان افزایش امکان دارد.

همچنین امکان دارد که در مراحل اولیه، نتایج همه آزمایش‌های بیماری‌های مقاربتی منفی باشند، اما با نظر پزشک، لازم است تا آزمایش‌ها تکرار شوند. نمونه گیری از دستگاه تناسلی و زخم های آن (اگر زخم و خراشی باشد)، کمک بزرگی در تشخیص عامل عفونت و درمان می‌کند.

درمان بیماری‌های مقاربتی

بعد از تشخیص بیماری‌های مقاربتی یا آمیزشی، با یکی از این دو دسته بیماری قابل درمان یا غیر قابل درمان روبرو هستیم.

از نظر عامل بیماری‌زا سه دسته بیماری ویروسی، باکتریایی و یا قابل انتقال از راه جانوران دیگر مانند: شپش، گال و تریکومونیازیس دسته بندی می‌شوند.

روش درمان بیماری آمیزشی باکتریایی

عفونت‌های آمیزشی باکتریایی، با آنتی بیوتیک ها قابل درمان هستند. بیمار باید با دستور پزشک، آنتی بیوتیک مصرف کند. اگر دوره مصرف دارو پایان یابد اما علائم بیماری برطرف نشده باشد و یا دوباره عود کند، باید با پزشک در میان گذاشته شود.

بیماری های مقاربتی با ریشه ویروسی

شوربختانه عفونت‌های آمیزشی ویروسی را با هیچ دارویی نمی‌توان درمان کرد. خوشبختانه پاره‌ای آن‌ها خود به خود برطرف می‌شوند و در موارد دیگر هم می توان از دارو برای کاهش علائم و خطر انتقال بیماری مقاربتی استفاده کرد. مثلا داروهایی برای کاهش شدت شیوع تبخال وجود دارد و یا برای پیشگیری از پیشرفت HIV یا کاهش خطر انتقال ویروس HIV به شخص دیگری می‌توان بنا به سفارش پزشک از داروهای ضد ویروسی استفاده کرد.

سایر بیماری‌های مقاربتی

عامل برخی بیماری‌ها که هنگام تماس جنسی منتقل می‌شوند، جانوران کوچکی مانند شپش، تریکومونیازیس و گال هستند. خوشبختانه می‌توان با داروهای خوراکی یا موضعی این بیماری‌ها درمان کرد.

خوشبختانه بیماری‌های آمیزشی مانند کلامیدیا، سفیلیس، سوزاک و تریکومونیازیس قابل درمان هستند. اما ببیماری‌های HPV (زگیل تناسلی) یا تبخال تناسلی و HIV یا ایدز تا امروز درمان قطعی ندارند. خوشبختانه می‌توان با رعایت دستورهای بهداشتی ساده پیش از رابطه جنسی و آزمایش‌های تشخیصی زودهنگام، گسترش آن‌ها را مدیریت کرد.

روش درمان و پیشگیری بیماری‌های مقاربتی در بارداری

اگر زن باردار بیماری STD آمیزشی داشته باشد، جنین در دوران بارداری یا نوزاد هنگام زایمان با ریسک ابتلا به همان بیماری مقاربتی مادر روبروست. از اینرو  سلامت نوزاد به خطر می‌افتد و حتی ممکن است، منجر به مرگ وی شود.

پزشکان برای پیشگیری از ابتلای نوزادان به   بیماری‌های  مقاربتی، زنان باردار را تشویق به انجام آزمایش‌های لازم می‌کنند.

در صورت مثبت بودن نتایج آزمایش، در دوران بارداری، پزشک مصرف آنتی بیوتیک، داروهای ضد ویروس یا دیگر روش‌های درمانی را سفارش می‌کند و حتی در مواردی، ممکن است هنگام تولد نوزاد برای کاهش خطر ابتلا نوزاد عمل سزارین انجام دهد.

زندگی با بیماری‌های مقاربتی چگونه است؟

با نتیجه مثبت آزمایش STD، بیمار ممکن است دچار حس سردرگمی و دلهره و حتی خشم از این که به وی خیانت شده (چون شریک جنسی دانسته یا نادانسته بیماری را به او انتقال داده) یا احساس شرم از آلوده کردن شریک جنسی خود کند.

تا جایی که می‌شود درمان به موقع این بیماری‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در اسرع وقت باید درمان کرد. هم چنین به این نکته توجه داشته باشید زندگی با فرد مبتلا به بیماری های مقاربتی، پیچیدگی های مخصوص به خودش را دارد. هم چنین برخی بیماری ها با وجود درمان به دلیل تاخیر در تشخیص و .. ممکن است منجر به عوارض جبران ناپذیر و در بدترین حالت منجر به مرگ گردند.

در کنار درمان بیماری های مقاربتی باید موارد زیر را هم در نظر گرفت :

• افرادی که دچار بیماری مقاربتی می شوند، ممکن است به صورت هم زمان به بیماری های دیگر هم مبتلا شوند.
• اگر یک بیماری مقاربتی داشته باشید، اغلب می تواند احتمال ابتلا به بیماری دیگری را افزایش دهد. برخی از بیماری های مقاربتی نیز در صورت عدم درمان می توانند منجر به عواقب شدید شوند. در موارد نادر، بیماری های مقاربتی درمان نشده، حتی ممکن است کشنده باشد.
• بسیاری از بیماری های مقاربتی قابل درمان هستند، در برخی موارد به طور کامل درمان می شوند و در موارد دیگر هم با درمان زودرس و به موقع می توان علائم بیماری را کاهش داد و عوارض آن را بهبود بخشید و از شرکای جنسی محافظت نمود.
• رعایت کردن برنامه درمانی موثر و پیشگیری های توصیه شده توسط پزشک معالج می تواند کمک چشمگیری به بهبود فرد مبتلا در بیماری های مقاربتی داشته باشد.
• در کنار مصرف داروهای تجویز شده برای بهبود و درمان بیماری های مقاربتی، این امکان وجود دارد که پزشک معالج از فرد مبتلا بخواهد که رفتارهای جنسی خود را به گونه ای تنظیم کند که در زمان برقرار کردن رابطه از خود و دیگران محافظت نماید.
• به عنوان مثال پزشک، به فرد مبتلا توصیه می کند تا زمانی که عفونت ها و مشکلات مربوط به بیماری های مقاربتی وی به طور موثر درمان نشده، از رابطه جنسی پرهیز کند و در صورت برقراری دوباره رابطه جنسی از او می خواهد تا از از کاندوم و یا دیگر روش های ایمن برای حفظ سلامت شریک جنسی خود استفاده کند.

سخن آخر

در این نوشته کوشیدیم مهمترین نکات تشخیص و درمان  بیماری‌هایی که از راه تماس جنسی منتقل می شود را با شما در میان بگذاریم. برای دانستن بیشتر و پرسش‌های دیگر، مجله پزشکی در وب‌سایت های طب را نگاه کنید. اگر (به تازگی) تماس جنسی حفاظت نشده داشته‌اید برای احتیاط و اطمینان بیشتر می‌توانید در وب سایت برای خدمات خدمات پزشکی و آزمایشگاهی های طب   درخواست بدهید.  متخصصین حرفه‌ای های‌طب پس از مشاوره و قرار قبلی برای معاینه و نمونه برداری در منزل یا محل کار  نزد شما خواهند آمد.