از بیماری ­‌های مقاربتی چه می‌­دانید؟

بیماری‌ های مقاربتی (آمیزشی) STD در قرن کنونی بحران­های بزرگی باعث شدند و افراد بسیاری را درگیر کردند. اگر از این بیماری‌ها  شناخت بهتری به دست آوریم، می توان با پیشگیری و درمان به موقع، گسترش آن ها را متوقف کرده و کنترل کرد. این مقاله، به معرفی بیماری‌های مقاربتی و علائم آن ها می پردازد.

بیماری مقاربتی چیست؟

بیماری ­‌های مقاربتی یا STD (Sexuallsy Transmitted Diease) به آن دسته از بیماری‌هایی گفته می شود که هنگام تماس جنسی از شخص آلوده به شریک او منتقل می شود. این بیماری‌ها در رابطه جنسی  محافظت نشده با فرد ناقل، از واژن ، مقعد یا دهان، انتقال می یابد. البته، رابطه جنسی تنها راه انتقال بیماری های مقاربتی نیست، بلکه، با سوزن مشترک و شیردهی هم، به افراد سالم منتقل می شود.

انواع بیماری‌ های مقاربتی

در بیماری های مقاربتی، عفونت های مختلفی می توانند از بدن فرد آلوده به فرد سالم منتقل شوند. گاهی بیماری های مقاربتی با علائم مشابه در بدن فرد ظاهر شوند و حتی در برخی موارد بدون  علامت باشند و شخص مورد نظر، از بیمار شدن شریک جنسی خود، از آلوده شدن خودش نیز آگاه شود. شایع ترین بیماری های مقاربتی به شرح زیر است:

کلامیدیا

عفونت کلامیدیا یکی از شایع ترین عفونت های مقاربتی است و باکتری های خاصی باعث ایجاد آن می شوند. افرادی که دچار این عفونت می شوند، علائم خاصی ندارند و تنها ممکن است، فرد آلوده اختلالاتی مانند: درد یا ناراحتی در طول رابطه جنسی یا ادرار کردن، ترشحات سبز یا زرد از آلت تناسلی مردانه یا واژن در زنان و درد در پایین شکم داشته باشند. اگر این عفونت درمان نشود با خود پیامدهای مانند: عفونت مجرای ادرار، غده پروستات یا بیضه ها، بیماری التهابی لگن و ناباروری را به همراه خواهد داشت. اگر عفونت کلامیدیا در زنان باردار درمان نشود، می تواند به نوزاد متولد شده، منتقل شود و نوزاد از هنگام تولدش با مشکلاتی مانند، پنومونی(ذات الریه یا عفونتی که در شش ها ایجاد می شود)، عفونت های چشم و حتی کوری مواجه شود.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا زگیل تناسلی

پاپیلومای انسانی یا HPV به ویروسی گفته می شود که از تماس نزدیک پوست به پوست یا تماس جنسی انتقال می یابد. البته این بیماری ممکن است با شدت های مختلفی ایجاد شود و برخی از سویه های آن  خطرناک تر از موارد دیگر هستند. از علائم شایع این بیماری زگیل های دستگاه تناسلی، دهان یا گلو است و در برخی از موارد هم ممکن است این زگیل ها در نواحی مختلفی از بدن مانند: دهان، دهانه رحم، واژن، رکتوم و آلت تناسلی مردانه ایجاد شوند که می توانند به سلولهای سرطانی  تبدیل شوند. البته در بیشتر موارد بیماری HPV، منجر به سرطان نمی شود و حتی عفونت ناشی از این بیماری مقاربتی، به خودی خود از بین می رود، اما طبق آخرین اطلاعات به دست آمده، تنها دو سویه 16 و 18 منجر به بروز سرطان می شوند و از بین نواحی ذکر شده، بیشترین احتمال مربوط به سرطان دهانه رحم است. هیچ درمانی در حال حاضر برای HPV وجود ندارد و در صورت ابتلا به این بیماری، با انجام آزمایش و غربالگری مناسب می توانید به پزشک معالج خود در ارزیابی و کنترل عوارض آن، کمک کنید. بنابراین بهترین کار برای مقابله با ویروس پاپیلومای انسانی، این است که به دنبال اقداماتی برای محافظت در برابر HPV و عوارض احتمالی آن و همچنین تقویت سیستم ایمنی خود باشید و در همین راستا می توانید با زدن واکسن HPV  که بیشتر برای سویه های خطرناک HPV 16  و HPV 18 تولید شده است، خود را در برابر این نوع بیماری مقاربتی ایمن کنید.

سفلیس

سفلیس از جمله بیماری­‌های مقاربتی است که اگر در مراحل اولیه به درستی تشخیص داده و درمان شود، عوارض کم تری به همراه دارد. این عفونت در مراحل اولیه بدون علامت است و اولین علامتی که ظاهر می شود، نوعی زخم پوستی بدون درد است که معمولا بعد از 3 تا 90 روز، از در معرض قرار گرفتن با باکتری ترپونما پالیدوم ظاهر می‌شود. این بیماری در دستگاه تناسلی، مقعد یا دهان ایجاد می شود و در عین حال که دردی به همراه ندارد اما بسیار عفونی است. اگر بیماری سفلیس، در همان مراحل اولیه تشخیص داده شود، به راحتی و تنها با مصرف آنتی بیوتیک درمان پذیر است، اما در صورت پیشروی علائمی مانند عوارض پوستی، خستگی، تب، سردرد، درد مفاصل، کاهش وزن و ریزش مو خواهد بود. اگر این بیماری درمان نشود، ممکن است فرد آلوده با از دست دادن بینایی، شنوایی و حافظه، بیماری روانی، عفونت مغز و نخاع ، بیماری قلبی و حتی مرگ دچار شود. همواره غربالگری زنان باردار برای بیماری سفلیس، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که در صورت آلوده بودن مادر، این بیماری به نوزاد منتقل شده و می تواند منجر به مرگ نوزاد شود.

ایدز (HIV)

ایدز یا HIV  گونه ای بیماری­‌های مقاربتی است که با ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن، خطر ابتلا به سایر ویروس ها یا باکتری ها و سرطان ها را در بدن فرد آلوده، افزایش می دهد. این عفونت در سه مرحله گسترش می یابد و در صورت نبود پیشگیری، فرد در مرحله سوم، دچار بیماری ایدز می شود. البته امروزه با پیشرفت علم پزشکی، درمان هایی به وجود آمده است که افراد مبتلا به HIV، به بیماری ایدز مبتلا نمی شوند و خوشبختانه بیماری در همان مراحل اولیه اش متوقف خواهد شد. در مراحل اولیه، عفونت HIV علائمی شبیه به بیماری آنفولانزا از خود نشان می دهد و حتی ممکن است این بیماری با آنفولانزا اشتباه گرفته شود. علائم اولیه این بیماری شامل تب، لرز، درد، تورم غدد لنفاوی، گلو درد، سردرد، حالت تهوع و بثورات جلدی است و معمولا این علائم بعد از گذشت یک ماه از آلوده شدن شخص، دیده می شوند. پس از این که این علائم در شخص مبتلا به HIV  از بین رفتند، این امکان وجود دارد که شخص آلوده بدون داشتن علائم تا سالیان سال حامل  این ویروس باشد و یا ممکن است علائم غیر اختصاصی نظیر خستگی مداوم، تب، سردرد و مشکلات معده داشته باشد. تاکنون برای بیماریHIV  ، درمان قطعی یافت نشده است، اما می توان پیشرفت آن را کنترل کرد و با درمان زودهنگام افراد مبتلا، شرایط زندگی طولانی مدتی را برای آن ها، در کنار افرادی که مبتلا به HIV نیستند، فراهم نمود. حتی با درمان مناسب، احتمال انتقال HIV به شریک جنسی به طور چشمگیری کاهش می یابد. بنابراین درمان به موقع این بیماری می تواند، میزان HIV در بدن فرد آلوده را به سطح غیر قابل تشخیص برساند و طبق آخرین تحقیقات انجام شده، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که اگر ویروسHIV   به سطوح غیر قابل تشخیص برسد، به افراد دیگر منتقل نخواهد شد. از این رو توصیه می شود برای تشخیص و درمان به موقع این بیماری، افراد در بازه سنی 13 تا 64 سال، حداقل سالی یک بار آزمایش دهند، زیرا بدون تست‌ های روتین، ممکن است، افراد مبتلا از بیماری خود مطلع نشوند. حتی افراد که در معرض خطر بیماری HIV قرار گرفته اند و علائمی ندارند هم، باید حداقل سالی یک بار این آزمایش را انجام دهند. عفونت HIV می تواند به خودی خود خطرناک باشد و زندگی فرد مبتلا را تهدید کند، اما به یاد داشته باشید که امروزه پیشرفت های چشمگیری، در زمینه آزمایش و درمان صورت گرفته و باعث می شود تا فرد مبتلا با وجود ویروس HIV، زندگی طولانی و سالمی را داشته باشد.

سوزاک

سوزاک از سری  بیماری ­‌های مقاربتی باکتریایی است. که در مراحل اولیه ممکن است، علامتی نداشته باشد یا در فرد بیمار، علائمی نظیر: گلو درد، ترشح سفید، زرد یا سبز رنگ از آلت تناسلی، احساس درد و ناراحتی در زمان رابطه جنسی یا ادرار کردن، تکرر ادرار بیش از حد یا احساس خارش در اطراف دستگاه تناسلی مشاهده شود. در صورتی که بیماری سوزاک درمان نشود، فرد مبتلا دچار مشکلاتی نظیر: عفونت مجرای ادرار، غده پروستات یا بیضه ها شده یا با بیماری التهابی لگن و ناباروری درگیر می شود. در ضمن به زنان باردار هم توصیه می شود تا برای تشخیص ابتلا به بیماری های مقاربتی، نظیر: سوزاک آزمایش دهند تا در صورت ابتلا، تحت درمان قرار گیرند، زیرا این بیماری، می تواند در هنگام زایمان از مادر به نوزاد منتقل شده و مشکلاتی جدی برای سلامت نوزاد به همراه داشته باشد.

مقاله مرتبط: آیا واکسن hpv از سرطان دهانه رحم جلوگیری می‌کند؟

شپش تناسلی

شپش حشره ای ریز است که برای بقای زندگی خود، از خون انسان تغذیه می کند. این حشره خود را به موهای بدن انسان، نظیر سر، بدن و ناحیه تناسلی می چسباند. هر شپش در طول یک روز، شش تخم می گذارد و به سرعت تکثیر می یابد. افراد مبتلا به بیماری شپش تناسلی دارای علائمی نظیر: خارش اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد، تب با درجه پایین، کمبود انرژی و تحریک پذیری هستند. هم چنین ممکن است، برجستگی های کوچک صورتی یا قرمز در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد دیده شود و حتی امکان دارد، در اطراف ریشه موهای ناحیه تناسلی، شپش ها یا تخم های ریز سفید آن ها، وجود داشته باشد. در ضمن ممکن است در ناحیه گزش شپش، زخم هایی ایجاد شده و عفونی شوند. بنابراین باید عفونت ناشی از شپش های پوستی در کوتاه ترین زمان درمان شوند. برای درمان شپش، باید از روش های موضعی مانند موچین برای برداشتن شپش و تخم های آن استفاده کرد و تا زمان برطرف شدن کامل بیماری، باید لباس، ملافه، حوله و خانه فرد بیمار، به طور مرتب تمیز شوند.

تریکومونیازیس

بیماری جنسی تریکومونیازیس در اثر یک ارگانیسم کوچک تک سلولی به وجود می آید در تماس  جنسی با شخص آلوده منتقل می شود. علائم این بیماری تنها در یک سوم افراد مبتلا به تریکومونیازیس دیده می شود و در صورت تشخیص به هنگام، فرد مبتلا با  آنتی بیوتیک درمان می شود. از علائم بیماری تریکومونیازیس، می توان به مواردی نظیر احساس درد و ناراحتی در هنگام ادرار کردن یا رابطه جنسی، تکرر ادرار، خروج ترشحات از واژن یا آلت تناسلی مردانه، سوزش یا خارش در اطراف واژن زنان یا آلت تناسلی مردانه اشاره کرد. در صورت عدم درمان هم فرد مبتلا ممکن است درگیر علائمی نظیر: عفونت مجرای ادراری، بیماری التهابی لگن و ناباروری شود.

تبخال

تبخال یا ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) نوع دیگری از بیماری‌های بسیار شایع مقاربتی ویروسی است که البته دو سویه 1HSV- و 2HSV- از موارد اصلی این ویروس بوده و هر دو می توانند از طریق رابطه جنسی انتقال یابند. سویه ویروس 1HSV- در مرحله اول، منجر به تبخال دهانی می شود. روش سرایت آن هم، به این گونه است که در اثر رابطه جنسی دهانی از دهان یک شخص به دستگاه تناسلی شخص دیگر منتقل می شود و در انتها هم ممکن است فرد مقابل، دچار تبخال دستگاه تناسلی شود. سویه ویروس 2HSV- در درجه اول، منجر به تبخال دستگاه تناسلی می شود. از علائم شایع این بیماری: ایجاد زخم های تاول دار است. در تبخال دستگاه تناسلی هم زخم هایی در داخل یا اطراف دستگاه تناسلی به وجود می آیند و در تبخال دهانی هم، این زخم ها در دهان یا اطراف آن مشاهده می شوند. این بیماری در دوران بارداری می تواند به جنین یا نوزاد در هنگام تولد منتقل شود و سلامت آن را به خطر بیندازد. در نتیجه آگاه شدن زنان باردار از وضعیت ابتلا به HSV امری لازم و ضروری است. لازم به ذکر است برای درمان بیماری تبخال، هنوز درمانی کشف نشده است، اما داروهایی هستند که به کنترل شیوع تبخال کمک کرده و در ضمن احتمال انتقال آن را به شریک جنسی کاهش می دهند. برای کاهش درد زخم تبخال هم می توان از دارو استفاده کرد. همواره به یاد داشته باشید که درمان به موقع و تاثیرگذار و اقدامات جنسی ایمن، به فرد مبتلا به بیماری تبخال کمک می کند تا از سرایت بیماری خود به دیگران را جلوگیری نماید و از آن ها در برابر این ویروس محافظت کند.

مقاله مرتبط: آیا واکسن از بیماری‌های مقاربتی STD پیشگیری می‌کند؟

سخن آخر

در این مقاله درباره انواع بیماری‌های مقاربتی یا STD صحبت کردیم و با علائم بروز این بیماری و خطرات ناشی از درمان نکردن آن ها آشنا شدیم و به این نکته پی بردیم که تقریبا علائم بیماری های مقاربتی شباهت زیادی به یکدیگر دارند. بنابراین توصیه ما به شما عزیزان این است که در صورت بروز هر یک از این علائم به پزشک معالج خود مراجعه کرده و با صلاح دید وی، در یک آزمایشگاه معتبر، آزمایش های لازم را انجام دهید تا با درمان زود هنگام بیماری تان، از عوارض جبران ناپذیر آن در امان بمانید و هم چنین عاملی برای شیوع بیشتر بیماری در جامعه نباشید. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بیماری‌های مقاربتی و دریافت خدمات لازم و کاربردی می توانید به سایت مجموعه  های‌طب مراجعه کرده و از خدمات ارزنده آن بهره مند شوید.