اخبار و مقالات, مقالات

آشنایی با بیماری های غده تیروئید

بیماری های غده تیروئید
تیروئید غده‌ درون ریز مهم بدن،و پروانه‌شکل است (چون ترشحات آن به درون سیستم گردش خون ریخته می شود، به آن درون ریز گفته می‌شود).  اختلال و عملکرد نادرست غده تیروئید، روی دیگر بخش های بدن نیز اثر می گذارد و فرد دچار بیماری‌های گوناگون  می شود. این مقاله به بیماری‌هایی که در اثر اختلال در عملکرد غده تیروئید رخ می دهند می پردازد. هر گونه نشانه این بیماری‌ها را  باید با پزشک در میان گذاشت.    

بیماری‌های غده تیروئید

با ترشح بیش از حالت معمول هورمون‌های غده تیروئید یا کمتر از آن، آثار بیماری پدیدار می شود. هورمون های غده تیروئید، از ید در غذای روزانه و اسید آمینه تیروزین تولید می شوند.    
کم کاری تیروئید

زمانی که غده تیروئید، هورمون کافی تولید نکند، بیماری کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) پیش می آید.

کم کاری تیروئید

هنگامی که غده تیروئید، هورمون کافی تولید نکند، بیماری کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) رخ می دهد. عوامل بسیار زیادی در  کاهش تولید هورمون ‌های تیروئیدی نقش دارند. در این بیماری بدن نمی ‌تواند تنفس و سوخت و ساز (متابولیسم) همیشگی خود را به درستی تنظیم کند. کم کاری تیرویید نشانه هایی مانند: افزایش وزن، خستگی، کمبود انرژی، خشن شدن صدا، کاهش ضربان قلب، افسردگی، ریزش مو، خشکی پوست و مو، اختلال در چرخه‌ قاعدگی مانند خونریزی بیش از حد، مشکلات گوارشی مانند یبوست و عدم تحمل هوای سرد را به دنبال دارد.  

پرکاری تیروئید

هنگامی که غده تیروئید بیش از حد، هورمون ‌های تیروئیدی تولید کند، بیماری پرکاری تیروئید  (هیپرتیروئیدیسم) رخ می دهد. با این بیماری، بدن با  مشکلات دیگری درگیر می ‌شود. تنفس و سوخت و ساز بدن شتاب بیشتری می گیرد . از نشانه های این بیماری افزایش ضربان قلب با ریتم غیر طبیعی، افزایش دمای بدن (احساس گرمای غیر طبیعی)، عرق کردن زیاد، احساس اضطراب یا عصبی بودن، لرزش دست ها، بی قراری، افزایش اشتها برای خوردن به  همراه کاهش وزن، افزایش حرکات دودی روده همراه با اسهال، پف کردن دور چشم ها ، افزایش اشک و حساسیت به نور، پوکی استخوان و اختلال در چرخه قاعدگی است.  
گواتر

به بزرگ ‌شدن غیر سرطانی غده تیروئید بیماری گواتر گفته می شود.

گواتر

به بزرگ ‌شدن غیر سرطانی غده تیروئید بیماری گواتر گفته می شود.  گاهی بیماری گواتر با خود علائمی به همراه نداشته و گاهی اوقات هم همراه با علائم کم‌ کاری یا پرکاری تیروئید ظاهر می شود. علت اصلی به وجود آمدن این بیماری، کمبود ید در بدن است، اما بیمارانی که بیماری های دیگری مانند گریوز، هاشیموتو، ندول تیرویید، تیروئیدیت و سرطان تیروئید د دارند، بیشتر در خطر ابتلا به بیماری گواتر هستند.  

ندول های تیروئیدی

اگر گره های موجود در غده تیروئید، فعالیتی بیش از حد داشته باشند، تیروئید پرکار خواهد شد. تاکنون علت به وجود آمدن این ندول ها مشخص نشده است و دانشمندان احتمال داده اند که این ندول ها در اثر کمبود ید و تیروئیدیت هاشیموتو ایجاد می شوند. این گره‌ها معمولا به دو صورت جامد یا پر از مایع دیده می شوند. در بیشتر مواقع ندول های تیروئید خوش خیم هستند و سرطانی شدن آن ها احتمال کمی دارد. این مشکل در زنان بیشتر از مردان دیده می شود و با افزایش سن خطر ابتلا به آن هم بیشتر می شود. گره‌های تیروئیدی معمولا بدون علامت ظاهر می شوند، اما در اثر بزرگ شدن، می تواند باعث تورم در گردن شده و با خود مشکلات تنفسی، درد در هنگام غذا خوردن و بیماری گواتر را هم به همراه داشته باشد.  

تیروئیدیت یا التهاب غده تیروئید

بیماری تیروئیدیت، به التهاب غده تیروئید گفته می شود، که در آن  به غده تیرویید آسیب وارد شده و منجر به آزاد شدن بیش از حد هورمون‌ های تیروئیدی در خون می‌ شود. بیماران مبتلا به تیروییدیت ، معمولا در یک دوره کوتاه دچار پرکاری تیروئید شده و پس از  آن کم‌ کاری تیروئید رخ می دهد. برخی از اشکال تیروئیدیت مانند تیروئیدیت پس از زایمان یا تیروئیدیت به دنبال عفونت، در کوتاه ترین زمان ممکن و بدون نیاز به درمان، به صورت خود به خودی، برطرف می شوند. اشکال دیگر تیروئیدیت، مانند تیروئیدیت پس از ایمونوتراپی برای سرطان، مصرف اینترفرون آلفا یا مهار کننده‌ های تیروزین کیناز، معمولا منجر به کم ‌کاری دائمی  تیروئید شده و باید هورمون‌ های تیروئیدی را دراز مدت و با روش های درمانی پیشنهادی پزشک، به حالت نرمال برگرداند.      
بیماری هاشیموتو

این بیماری در گروه بیماری های خود ایمنی قرار گرفته است.

بیماری‌ هاشیموتو

این بیماری در گروه بیماری‌های خود ایمنی قرار گرفته است و روند آن به گونه ای است که در بدن آنتی بادی های پراکسیداز (TPO) و تیروگلوبولین (TgAb) ترشح می شوند،که به غده تیروئید حمله کرده و جلوی کار آن را می گیرند. در بیماری هاشیموتو  غده تیروئید تخریب و التهاب خواهد یافت و هورمون های تیروئیدی کاهش می یابند و بیمار دچار کم کاری تیروئید می شود.   حتی گاهی ممکن است در مدت زمانی کوتاه در اثر این بیماری غده تیروئید پرکار شده ولی در نهایت باز هم به کم کاری تیرویید منجر شود. در مدتی که تیروئید پر کار می شود، خطر ایجاد ندول و سرطان تیروئید بیمار  را تهدید می کند.   در بیماری هاشیموتو غده تیروئید بزرگ می شود ( معمولا این بزرگی در همه جای غده دیده شده و تنها گاهی بخشی از غده بزرگ می شود). دیگر علائم بیماری هاشیموتو ،  شامل همان مواردی هستند که در زمان کم کاری تیروئید رخ می دهد و ممکن است بیمار با خستگی، یبوست، چاقی، ضعف حافظه، گرفتگی عضلات، حساس شدن به سرما و نازایی روبرو شود. تشخیص بیماری هاشیموتو با آزمایش خون امکان پذیر است.    
بیماری گریوز

این بیماری هم از بیماری های خود ایمنی است که به غده تیروئید حمله می کند.

بیماری گریوز

گریوز هم از بیماری‌های خود ایمنی است که به غده تیروئید حمله می کند. در بیماری گریوز، آنتی بادی هایی که در بدن ترشح می شوند، با تحریک غده تیروئید، منجر به فعالیت بیشتر آن شده و ترشح هورمون تیروئید افزایش می یابد. در نتیجه این بیماری، پرکاری تیروئید را به همراه خواهد داشت. بیماری گریوز گاهی اوقات ممکن است که با بیماری گواتر همراه شود و یا باعث ایجاد ندول تیروئید ‌شود.   جالب است بدانید، بیماری گریوز ارثی است و در هر سنی در مردان یا زنان رخ می دهد، اما بیشتر در زنان ۲۰ تا ۳۰ ساله دیده می ‌شود. مواردی نظیر استرس، بارداری و سیگار کشیدن خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. از نشانه های این بیماری، بیرون زدگی چشم ها و مشکلات چشمی هستند و بیشتر علائمی مانند پرکاری تیروئید به همراه دارد.    

سرطان تیروئید

نوع دیگر از بیماری تیروئید که در سطوح مختلف ایجاد می شود، سرطان تیروئید است. این بیماری در غده تیروئید ایجاد شده و اکثراً با به وجود آمدن ندول ‌ها و گره‌ های جامد یا مایع همراه است.  اما برای تشخیص قطعی و تعیین سطح سرطان تیروئید باید از بافت غده نمونه برداری انجام داد. آزمایش تیروئید، معاینه فیزیکی، سی ‌تی ‌اسکن، اسکن PET، سونوگرافی و MRI دیگر روش های تشخیص سرطان غده تیروئید هستند و برای درمان آن هم معمولا روش هایی مانند جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی و درمان با ید رادیواکتیو پیشنهاد می شود.  

چهار گونه سرطان تیروئید شناخته شده :

سرطان تیروئید پاپیلاری : این بیماری شایع ترین سرطان غده تیروئید است و در صورت عدم درمان به موقع ممکن است سلول های غدد لنفاوی گردن را هم درگیر کند.   سرطان تیروئید فولیکولار: دومین سرطان شایع است و معمولا خطر ابتلا به آن در زنان ۳ برابر مردان است. وجود توده‌ بدون درد در جلو گردن یا تورم غدد لنفاوی گردن از شایع ‌ترین  نشانه های این بیماری است.     سرطان تیروئید مدولاری:  این سرطان کمیاب است. در آن سلول‌ های تولید کننده‌ هورمون کلسی تونین درگیر می شوند. از علائم آن وجود یک توده یا تورم در گردن، سرفه مداوم و مشکل بلع است.   سرطان تیروئید آناپلاستیک: خطرناک ترین سرطان غده تیروئید است که بسیار سریع رشد کرده و خود را به صورت توده ‌ای در گردن با رشد سریع نشان می‌ دهد. بهترین راه درمان این سرطان جراحی است، اما تنها در مراحل اولیه  که هنوز متاستاز رخ نداده است کارساز می باشد.      

سخن آخر

بیماری‌های تیروئیدی تنوع  بالایی  دارند و در زنان و مردان مشترک هستند.  با بالاتر رفتن سن، خطر بیماری‌های تیروئیدی افزایش می یابد و باید اشاره کرد که زنان بیشتر از مردان درگیر بیماری های تیروئیدی می شوند. برخی بیماری‌های تیروئیدی خوش خیم و برخی دیگر بدخیم هستند. بنابراین با تشخیص به موقع و درمان زود هنگام آن می توان جلوی پیشرفت و مشکلات بیشتر را گرفت. تشخیص بیماری را باید با پزشک در میان بگذارید تا آزمایشهای لازم را انجام دهد. در گام های تشخیصی دقیق تر  ممکن است پزشک دستور به تصویربرداری یا نمونه برداری از بافت غده تیروئید را بدهد.     منبع: های‌طب

ثبت رایگان آزمایش غده تیروئید در منزل

ثبت امتیاز
[کل: 2 میانگین: 5]

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *